Carnaval staat weer voor de deur! Een vakantie waarin velen van ons, zeker in het zuiden van het land, graag vrij willen zijn. Maar wat zijn nu eigenlijk precies de regels die gelden voor het aanvragen en opnemen van vakantiedagen? Dat ga ik je in dit blog uitleggen!
Hoe veel vrije dagen?
Als je in loondienst werkt, heb je recht op vakantiedagen. Hoe veel vakantiedagen je per jaar krijgt, hangt af 1) van de wet en 2) van wat daarover is afgesproken in de arbeidsovereenkomst of in de cao. Indien er in de arbeidsovereenkomst of in de cao niets over vakantiedagen is afgesproken, heb je recht op het wettelijk aantal vakantiedagen per jaar (artikel 7:634 Burgerlijk Wetboek). Op jaarbasis heb je dan recht op vier keer het aantal uren dat je per week werkt. Werk je dus 40 uur per week, dan heb je recht op 160 (40 x 4) vakantie-uren per jaar. Werk je normaal vijf dagen per week, dan heb je dus 20 vakantiedagen per jaar. Dit zijn zogenaamde wettelijke vakantiedagen.
Het kan zijn dat je recht hebt op meer vakantiedagen dan dit wettelijk minimum. Dit staat dan in de cao of in je arbeidsovereenkomst. Deze extra dagen, heten bovenwettelijke vakantiedagen.
TIP! Lees altijd je arbeidsovereenkomst goed na en check of een cao op jouw arbeidsrelatie van toepassing is, zodat je zeker weet op hoe veel vakantiedagen jij aanspraak kunt maken!
Vakantiedagen opnemen
Nu je weet hoe veel vakantiedagen je hebt, komt er natuurlijk een moment dat je ze op wilt nemen. Voor het opnemen van vakantiedagen gelden ook regels. Allereerst geldt dat een vakantieaanvraag schriftelijk moet worden ingediend.
In artikel 638 van boek 7 van het Burgerlijk Wetboek is vervolgens bepaald dat de werkgever in beginsel de vakantieaanvraag dient goed te keuren, tenzij gewichtige redenen zich daartegen verzetten. Indien de werkgever stelt dat er zulke gewichtige redenen zijn die zich tegen het opnemen van vakantie verzetten, dient hij dit binnen twee weken na indiening van de aanvraag schriftelijk aan de werknemer te laten weten. Indien de werkgever dit niet doet, is de vakantieaanvraag van de werknemer goedgekeurd en mag hij conform zijn aanvraag vakantiedagen opnemen.
Wist je dat... Jouw werkgever binnen 2 weken nadat jij je vakantieaanvraag hebt gedaan, moet laten weten of hij bezwaar heeft tegen de gevraagde vakantie. Doet hij dit niet, dan mag je de vakantie zoals verzocht opnemen!
Deze eis van gewichtige redenen geldt niet indien er in de arbeidsovereenkomst of in de cao iets over de vaststelling van vakantiedagen wordt opgenomen. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer het in het belang van de onderneming is dat de werknemers in een bepaalde periode vakantie opnemen, zoals gebruikelijk is in de bouw of het onderwijs. In dergelijke gevallen hoeft een werkgever voor afwijzing van een vakantieaanvraag die buiten die periode valt, geen gewichtige redenen aan te voeren.
Duur van de vakantie
Indien er gewichtige redenen zijn die zich tegen de vakantieaanvraag verzetten, moet de vakantie van de werknemer in elk geval zodanig worden vastgesteld dat hij twee aaneengesloten weken vakantie geniet. Indien het bedrijfsbelang dit niet toelaat of de werknemer dit niet wil, moet de werknemer in elk geval twee keer één aaneengesloten week vakantie kunnen genieten.
Verval van vakantiedagen
De aanspraak op wettelijke vakantiedagen vervalt zes maanden na de laatste dag van het jaar waarin de aanspraken zijn verworven, tenzij de werknemer tot aan dat tijdstip redelijkerwijs niet in staat is geweest vakantie op te nemen. Zo vervallen vakantiedagen die in 2019 zijn verworven, in beginsel 1 juli 2020. In een schriftelijke overeenkomst kan echter ten gunste van de werknemer van deze termijn worden afgeweken.
De aanspraak op bovenwettelijke vakantiedagen vervalt pas vijf jaar na de laatste dag van het jaar waarin deze zijn verworven.
TIP! Omdat wettelijke vakantiedagen eerder vervallen dan bovenwettelijke, doe je er als werknemer verstandig aan altijd eerst je wettelijke vakantiedagen op te nemen. Dit mag je doen, ook indien je nog oudere bovenwettelijke vakantiedagen hebt!
Werkgevers let op!
Op de werkgever rust de plicht de werknemer erop te attenderen dat hij vakantie kan opnemen. De werkgever dient de werknemer daarbij bovendien mededeling te doen van het feit dat de aanspraak op vakantiedagen vervalt, indien de werknemer deze vakantiedagen niet tijdig opneemt. Als werkgever doe je er daarom verstandig aan je werknemer jaarlijks een overzicht uit te reiken van de reeds opgebouwde, de in dat jaar op te bouwen en aan het einde van het jaar te vervallen vakantiedagen. Indien de werkgever deze mededeling namelijk niet zorgvuldig doet, kan dat tot gevolg hebben dat de vakantiedagen niet automatisch na verloop van de hiervoor genoemde termijn vervallen.
Vakantiedagen bij einde dienstverband
Een werknemer die bij het einde van het dienstverband nog aanspraak heeft op vakantie, heeft recht op uitbetaling hiervan. Ook hier geldt dat de werkgever de werknemer niet kan dwingen vakantie op te nemen.
Weetjes!
Wist je bovendien dat....
de werkgever niet eenzijdig vakantie kan vaststellen of de werknemer kan dwingen vakantie op te nemen;
de werkgever een reeds vastgestelde vakantie mag wijzigen, indien daarvoor gewichtige redenen bestaan, maar dat hij in dat geval wel is gehouden de schade die de werknemer lijdt door die wijziging te vergoeden;
zwangerschaps- en bevallingsverlof nooit mag worden aangemerkt als vakantie. Indien dit verlof derhalve in een reeds aangevraagde vakantieperiode valt, heeft de werknemer het recht de vakantie op een ander moment op te nemen;
dagen waarop de werknemer ziek is (ook indien dit in zijn vakantie valt), in beginsel niet als vakantiedag mogen worden aangemerkt, tenzij de werknemer daarvoor toestemming geeft. Een werknemer doet er dus verstandig aan zich, ook tijdens zijn vakantie, ziek te melden indien hij ziek is;
ook zieke werknemers gewoon wettelijke vakantiedagen opbouwen. Over de opbouw van bovenwettelijke vakantiedagen, kunnen in de arbeidsovereenkomst of cao afwijkende afspraken worden gemaakt;
het vooraf afkopen van wettelijke vakantiedagen is verboden. Een beding waarin partijen afspreken dat de werknemer afstand zal doen van zijn aanspraak op wettelijke vakantiedagen, in ruil voor een bedrag in geld, is nietig. Voor bovenwettelijke vakantiedagen mag dit wel;
Tot slot
Het was wellicht een wat lange en taaie blog, maar dan ben je wel op de hoogte van alles wat je zou moeten weten over het aanvragen en opnemen van vakantiedagen! Kleine disclaimer om het af te sluiten: de regels zoals hierboven omschreven, betreffen uitgangspunten. In elk concreet geval is een belangenafweging en mogelijk een uitzondering van toepassing. Heb je vragen over jouw specifieke situatie? Neem dan zeker even contact met me op, dan kijk ik met je mee!
