In januari 2021, nog midden in de coronapandemie en in een tijd waarin thuis werken regel in plaats van uitzondering werd, werd door Tweede Kamerleden van D66 en GroenLinks een initiatiefwetsvoorstel ingediend: de 'Wet Werken waar je wilt'. In dit blogbericht leg ik je uit wat het wetsvoorstel inhield, waarom het verworpen is en wat dit betekent voor de beoordeling van een verzoek tot thuiswerken.
Het wetsvoorstel
Het wetsvoorstel is van toepassing op werkgevers die met 10 werknemers of meer werken. Door dit wetsvoorstel zou een werknemer meer recht krijgen op thuiswerken. Indien de werknemer namelijk een verzoek tot thuiswerken indient, zou een werkgever dat niet zomaar mogen weigeren. Zo'n verzoek zou in beginsel moeten worden geaccepteerd, tenzij zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen zich daartegen verzetten. De werkgever moet motiveren wat die zwaarwegende bedrijfsbelangen zijn. De beoordeling van een verzoek tot thuiswerken zou alsdan op dezelfde manier worden beoordeeld als een verzoek van de werknemer tot aanpassing van de werktijd of arbeidsduur en dat betekent voor werkgever een behoorlijk strenge toets wanneer je een verzoek wilt afwijzen.
Een verzoek tot thuiswerken zou alleen voor het thuisadres, het woonadres, kunnen worden gedaan, maar het woonadres mocht ook buiten Nederland, maar binnen de EU, liggen.
Hetzelfde zou gelden voor een verzoek van de werknemer om juist op kantoor te werken. Ook dat zou de werkgever in beginsel moeten accepteren, tenzij zwaarwegende bedrijfsbelangen zich daartegen verzetten.
Kortom: onder de nieuwe wet (die beoogd werd) zou de werknemer in beginsel vrij zijn om te bepalen waar hij wil werken en is de werkgever in beginsel gehouden die wens van werknemer in te willigen.
Wetsvoorstel verworpen
De Tweede Kamer heeft het voorstel op 5 juli 2022 aangenomen. Daarna is er in de Eerste Kamer gedebatteerd over het wetsvoorstel. De Eerste Kamer heeft het voorstel vorige week, op 26 september 2023, verworpen. Alhoewel wordt erkend dat thuiswerken hoort bij de tijd waarin we leven, overheerst uiteindelijk het bezwaar tegen de wet. Men is van mening dat de wet een oplossing is voor een niet-bestaand probleem, dat het alleen maar extra regeldruk voor werkgevers oplevert en risico vormt op extra procedures en daarmee gepaard gaande (maatschappelijke) kosten. Men neemt aan dat overleg over waar te werken thuis hoort bij de sociale partners, dat men vertrouwen moet hebben in dat overleg en dat er flexibiliteit in het overleg tussen werkgevers en werknemers moet kunnen zijn.
Wat betekent de verwerping?
Dat het wetsvoorstel is verworpen, betekent dat er voor wat betreft de beoordeling van een verzoek tot thuiswerken géén wijziging komt in de Wet Flexibel Werken (Wfw). Werknemer kan nog altijd een verzoek tot thuiswerken doen, maar werkgever is in beginsel niet verplicht dit verzoek in te willigen. Als de werkgever tegen het verzoek tot thuiswerken is, moet hij dit verzoek gemotiveerd afwijzen, maar er hoeft geen sprake te zijn van een zwaarwegend bedrijfsbelang. De toets voor werkgevers is dus minder streng dan in het wetsvoorstel.
Vragen over thuis werken? Neem gerust contact op!
