Het recht op vrije advocaatkeuze bij een rechtsbijstandverzekering: het is al een aantal jaren "hot topic". Wanneer heeft een verzekerde het recht om onder de dekking van de verzekering zelf een advocaat te kiezen en wanneer is hij aangewezen op bijstand die door de verzekering zelf wordt verleend? Op 14 mei jl. heeft het Europese Hof van Justitie een uitspraak gedaan, waarin de reikwijdte van de vrije advocaatkeuze opnieuw is uitgebreid. Wat ging er vooraf en wat is de situatie nu? Ik leg het je uit!
Recht op vrije advocaatkeuze
In de wet is vastgelegd dat een verzekerde in beginsel recht op vrije keuze voor een advocaat heeft. Aanvankelijk hebben rechtsbijstandverzekeringen dit recht getracht in te perken door in de polisvoorwaarden op te nemen dat het recht op vrije advocaatkeuze slechts bestaat in geval van een procedure waarvoor een advocaat verplicht is (dus niet in geval van procedures bij de kantonrechter, zoals huur- en arbeidsgeschillen en geschillen met een belang lager dan € 25.000,00).
Hof van Justitie 2013
Aan deze beperking heeft het Europese Hof van Justitie in 2013 al een halt toegeroepen. Het Hof oordeelde toen dat het recht op vrije advocaatkeuze voor rekening van de verzekering óók bestaat in geval van een procedure waarvoor bijstand door een advocaat niet verplicht is.
Hof van Justitie 2016
In 2016 ontstond er opnieuw discussie over de reikwijdte van deze vrije advocaatkeuze. De verzekeraar in kwestie stelde toen dat het recht op vrije advocaatkeuze enkel gold in geval van gerechtelijke procedures en niet in geval van administratieve procedures (zoals bijvoorbeeld een bezwaarprocedure bij het UWV). Het Europese Hof was het hier niet mee eens en oordeelde dat het recht op vrije advocaatkeuze óók bestaat in geval van een administratieve procedure, dus niet enkel bij een gerechtelijke procedure.
14 mei 2020: nieuwste ontwikkeling
Tot medio 2020 leek de situatie helder: het recht van vrije advocaatkeuze geldt in geval van een procedure: een gerechtelijke procedure óf een administratieve procedure.
Toen kwam daar echter de uitspraak van 14 mei 2020. Het Europese Hof van Justitie heeft geoordeeld dat het recht op vrije advocaatkeuze ook geldt in het voortraject van een procedure, zoals tijdens bemiddeling of buitengerechtelijke onderhandelingen. Het Hof stelt: "Elke fase die kan
leiden tot een procedure bij een rechtelijke instantie, zelfs een voorafgaande fase, moet dus worden geacht onder het begrip "rechtelijke procedure" in de zin van artikel 201 van de richtlijn te vallen".
Conclusie
Door deze uitspraak bestaat dus niet slechts in geval van een procedure het recht op vrije advocaatkeuze, maar ook al in het voortraject! Jij bepaalt dan zelf wie jij als advocaat wil als er sprake is van een (dreigende) procedure en je rechtsbijstandverzekering betaalt (met inachtneming van de polisvoorwaarden) de kosten van die advocaat.
Wil jij graag mijn hulp bij een (dreigende) procedure? Dat kan natuurlijk! Bel of mail dan gerust voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek!
